Agenda stadswandelingen in Utrecht met gids

Wandel mee langs twintig eeuwen Utrechters en hun wijnen. Hoor de verhalen over wijnhandel, wijnvervoer, wijnconsumptie en wijngebruiken in de vanouds zo nuchtere bisschopsstad – en proef, proef!

Misdaad, Rechtspraak en Straffen in Utrecht

Utrecht is een mensenrechtenstad maar dat was niet altijd vanzelfsprekend!

In deze wandeling komen vooral misdaad en straf aan de orde.
De diefstal van de goudschat die gevonden werd bij opgravingen op het Domplein.
De doodvonnissen voor de mannen van de herenliefde die werden aangegeven door de domtorenkoster.

De vervolging van patriottenleider en mensenrechtenstrijder Ondaatje.
Al deze verhalen en meer worden verteld bij de plaatsen waar straffen werden opgelegd volgens Utrechts recht en ook de plekken waar executies werden uitgevoerd.   

Deze wandeling start op het Domplein bij het standbeeld van Jan van Nassau en eindigt op het Janskerkhof.
De wandeling duurt 1,5 uur.

Loop mee met de stadsgids door het voormalige en nog altijd idyllische hoveniersgebied rondom de Abstederdijk. Dankzij de vruchtbare gronden langs de Minstroom was Abstede eeuwenlang de moestuin van de stad. In het grillige stratenplan zijn oude rivierlopen, dijken, paadjes en hovenierswoningen nog goed te zien.

De rondleiding voert ook naar het naburige Sterrenwijk, dat een eeuw geleden werd gesticht met de bouw van 375 witte noodwoningen. Het groeide uit tot een levendig buurtje, in de volksmond het Witte Dorp genoemd. In de jaren 70 maakten de noodwoningen plaats voor de huidige woonerven.

Foto: Abstederdijk in 1826, gravure door Jan Apeldoorn - Het Historisch Archief

In de middeleeuwen kende Utrecht meer dan twintig kloosters. Dat verklaart waarom er in de oude binnenstad nog zoveel schilderachtige binnentuinen en hofjes te vinden zijn. Vaak verscholen en alleen bereikbaar via nauwe steegjes. Wie woonden er oorspronkelijk en wat deden ze zoal?

Maak met een Gildegids een wandeling langs het noordelijk deel van de Oudegracht. Dit deel van de gracht werd al in 950 gegraven.

We lopen langs de gracht en de omringende straten. Bekijk de haiku in de Pauwstraat, de watertoren op het Lauwerhof, het Nijntje Pleintje en het borstbeeld van Anton Geesink. En natuurlijk komen we langs het woonhuis van Trijn van Leemput en het klooster van de zusters Augustinessen.

De wandeling start en eindigt op de Viebrug.

Woningen en flats in Amsterdamse Stijl, een neo-Romaanse koepelkerk en een oude school gebouwd in de geest van Berlage: welkom in de Schildersbuurt! Begin 1900 was in de snel groeiende stad Utrecht de woningnood - net als nu - nijpend. Onderwijzers, spoorwegbeambten en middenstanders bouwden daarom gezamenlijk en voor eigen risico woonblokken in het oude tuindersgebied tussen de Rembrandtkade en Adriaen van Ostadelaan. De bouwverenigingen Elck Wat Wils, Het Nieuwe Woonhuis, WBV Utrecht en de B.A.N.S. zijn nog altijd actief.

Een buurt met een bijzonder verhaal.

Deze wandeling start op de Stadshouderslaan hoek Willem de Zwijgerstraat en eindigt op Adriaan van Ostadelaan.

Onopvallend maar verrassend! 

"Ik woon al mijn hele leven in Utrecht en ben hier vaak langs gelopen, maar dit heb ik nog nooit gezien". 
Deze zin horen wij als Gildegidsen zeer regelmatig tijdens onze rondleidingen. Want wat zijn er veel onopvallende maar bijzondere plekjes, monumentjes, tegels en andere bezienswaardigheden waar je normaal gesproken aan voorbij loopt; de stad zit er vol mee. 
Tijdens deze rondleiding wijst de gids je op deze kleine of grotere punten in de stad die een leuk verhaal te vertellen hebben: van haken op de vismarkt tot een bijzondere naam van een huis en een herdenkingstegel op de Neude. 
Een wandeling waarna je voortaan met een andere blik door de stad zult lopen! 

Start- en eindlokatie: Domplein, standbeeld Graaf Jan van Nassau 

Weet u waar het graf van Gerrit Rietveld, de beroemde Utrechtse meubelmaker en architect, te vinden is? Of dat van Agatha Snellen, die in de Zuylenstraat een bijzondere school runde? In deze wandeling hoort u over de geschiedenis en de bijzonderheden van de algemene begraafplaatsen Soestbergen en Kovelswade.

De wandeling start bij de ingang van Begraafplaats Soestbergen, Gansstraat en eindigt bij Begraafplaats Kovelswade aan de Koningsweg.

Ondiep is een echte arbeiderswijk, ontstaan vanuit de stadsuitbreidingen begin 20e eeuw. 
De indeling van de buurt komt uit de koker van onder meer de bekende stedenbouwkundige H.P. Berlage.
De wijk heeft inmiddels een grondige herstructurering ondergaan en veel huizen uit begin 20e eeuw zijn inmiddels gerenoveerd. 

De gids neemt je mee naar dit karakteristieke Utrechtse volkswijkje en vertelt je er alles over. 
Ken je bijvoorbeeld de school met het rieten dak en weet je waar de naam Ondiep vandaan komt? 

In deze wandeling gaan we ontdekken waar we nog afbeeldingen kunnen vinden van Sint Maarten in de stad.
We vertellen over de geschiedenis van deze beschermheilige en wat de vraag wat het Utrechtse stadswapen te maken heeft met St. Maarten. 

. 

Utrecht was in de middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden.

De gids voert je mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als je Utrecht niet kent, is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen. Voor Utrechters is het een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.

De wandeling start op het Domplein en eindigt op de Tolsteegbrug. 

In de middeleeuwen kende Utrecht meer dan twintig kloosters. Dat verklaart waarom er in de oude binnenstad nog zoveel schilderachtige binnentuinen en hofjes te vinden zijn. Vaak verscholen en alleen bereikbaar via nauwe steegjes. Wie woonden er oorspronkelijk en wat deden ze zoal?

Maak met een gildegids een wandeling langs de oevers van de Kromme Rijn. De gids vertelt de verhalen over de bouw van stadion Galgenwaard, de Kromhoutkazerne, Noppie Koch en je wandelt langs fort Vossegat met de brug met twaalf gaten. 

Let op: deze wandeling duurt twee uur.

Utrecht was in de middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden.

De gids voert je mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als je Utrecht niet kent, is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen. Voor Utrechters is het een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.

De wandeling start op het Domplein en eindigt op de Tolsteegbrug. 

Een ontdekkingstocht langs verdwenen, deels verdwenen en sterk veranderde kerken in de omgeving van het Domplein. Hoe hangen deze transformaties samen met de kerkelijke ontwikkelingen die Utrecht sinds de Middleeeuwen heeft gekend?

De lantaarnconsoles in de Utrechtse Binnenstad zijn ongeveer 330 gebeeldhouwde consoles onder lantaarnpalen langs de grachten in de Utrechtse binnenstad . Deze zijn vanaf 1953 met de grootschalige restauraties van de stadsbinnengrachten aangebracht en gaan veelal over de geschiedenis van de stad, maar ook over spreekwoorden en gezegden en mythologie.

We wandelen langs een aantal  markante consoles en genieten van de schoonheid en rust die de unieke Utrechtse werven kenmerken.

foto: Fotodienst GAU, fotograaf

Burgemeester Sharon Dijksma vindt dat we trots op onze stad moeten zijn. De spijker op de kop! Alleen al omdat Utrecht in de loop der eeuwen tal van bijzondere en belangrijke inwoners heeft gehad. Bisschoppen, kanunniken, een paus, sporthelden, patriotten, kluizenaressen, vrouwelijke mannetjesputters… Op deze wandeling leer je ze kennen.

Let op: deze wandeling start op het Domplein en eindigt bij de Jacobikerk

In de middeleeuwen kende Utrecht meer dan twintig kloosters. Dat verklaart waarom er in de oude binnenstad nog zoveel schilderachtige binnentuinen en hofjes te vinden zijn. Vaak verscholen en alleen bereikbaar via nauwe steegjes. Wie woonden er oorspronkelijk en wat deden ze zoal?

Door de eeuwen heen heeft Utrecht zich kunnen beroemen op tal van onverschrokken, eigenzinnige vrouwen. Zoals 'burchtsloper' Trijn van Leemput, de rebelse Belle van Zuylen, ‘s lands eerste studente Anna Maria van Schurman en verzetsvrouw Truus van Lier.

Tijdens deze wandeling maak je nader kennis met de vrouwelijke 'fine fleur' van de Domstad.

Kunsthistoricus en tuinliefhebber Michiel Plomp is gefascineerd door het ‘landschap’ van het oude Utrecht. Hij deed uitgebreid onderzoek naar bijzondere groene locaties in de binnenstad: bekende en minder bekende, soms nog bestaand, soms ook verdwenen. 

Als specialist op het gebied van Nederlandse teken- en schilderkunst keek Plomp naar oude tekeningen en prenten om zijn kennis over het groen in de stad te vergroten. 

Plomp neemt je mee in zijn fascinatie voor oude stadstuinen en andersoortig historisch groen. Hij laat je zien hoe het groen in de stad zich door de eeuwen heen ontwikkelde.  

Wist je dat de eerste stadsparken niet alleen voor recreatie aangelegd werden, maar vooral voor het opkweken van bomen? Veel van het groen in de stad is te herleiden tot kloosters of tot bezit van belangrijke geestelijken. Hoe anders is dat nu? 

De wandeling begint en eindigt bij de ingang van het Centraal Museum

Tip: combineer de stadswandeling met een bezoek aan de  tentoonstelling 'Getekend, de Natuur'.

Deelnemers aan deze wandeling ontvangen een kortingscode voor een bezoek aan de tentoonstelling.

Foto: Stadsbuitensingel door Dirk van der Burg uit collectie Atlas Munnicks van Cleeff

In de zeventiger jaren kwam de Utrechtse Adviescommissie voor de Beeldende Kunsten met het voorstel om een beeldenroute in de stad aan te leggen. Er werd gekozen voor een route langs de Maliebaan en in 1979 stemde de gemeenteraad daar mee in.

Omdat Utrecht nauwelijks kunst van vrouwelijke kunstenaars had, maar misschien nog meer omdat het de tijd van de Rooie Vrouwen en de Dolle Mina’s was, werd de voorwaarde gesteld dat de beelden die geplaatst zouden worden van vrouwelijke kunstenaars moesten zijn. In de loop van de volgende 13 jaar werden 17 beelden van 17 verschillende vrouwelijke kunstenaars geplaatst langs de route. Soms heel verrassend, soms heel moeilijk, sommige werkelijk prachtig, andere omstreden.

Het is zeer de moeite waard ze allemaal eens in context te zien. Wandel mee en zie de mooie beelden langs de Maliebaan.

Start: bij Maliebaan 1

Utrecht was in de middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden.

De gids voert je mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als je Utrecht niet kent, is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen. Voor Utrechters is het een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.

De wandeling start op het Domplein en eindigt op de Tolsteegbrug. 

Een wandeling door Utrecht van de Vondellaan tot de Vaartsche Rijn. Met verhalen over de nostalgie van de Croesestraat en de nieuwe architectuur van Van Egeraat en Francine Houben. Je wandelt via het dynamische en hippe wijkje de Helling naar station Vaartsche Rijn. 

Zorgzaam Utrecht

Zorg en naastenliefde: was het altijd altruïsme?
Liefdadigheid werd pas na 1945 een recht; voor die tijd moest men vooral dankbaar zijn. In Utrecht zijn nog veel sporen aanwezig van de vrijwoningen, weeshuizen en oudemannen en –vrouwenhuizen uit vroeger tijden. We ‘zigzaggen’ door de Utrechtse binnenstad en staan stil bij bijzondere plekken die belangrijk zijn geweest voor de zorg in Utrecht.

Let op: deze wandeling start bij het Catharijneconvent aan de Lange Nieuwstraat en eindigt bij eetcafe ZiZo, Oudegacht 281

Misdaad, Rechtspraak en Straffen in Utrecht

Utrecht is een mensenrechtenstad maar dat was niet altijd vanzelfsprekend!

In deze wandeling komen vooral misdaad en straf aan de orde.
De diefstal van de goudschat die gevonden werd bij opgravingen op het Domplein.
De doodvonnissen voor de mannen van de herenliefde die werden aangegeven door de domtorenkoster.

De vervolging van patriottenleider en mensenrechtenstrijder Ondaatje.
Al deze verhalen en meer worden verteld bij de plaatsen waar straffen werden opgelegd volgens Utrechts recht en ook de plekken waar executies werden uitgevoerd.   

Deze wandeling start op het Domplein bij het standbeeld van Jan van Nassau en eindigt op het Janskerkhof.
De wandeling duurt 1,5 uur.

Deze wandeling staat in het teken van de voormalige bedrijvigheid in Utrecht Noord. 

Doordat de gronden langs de Vecht erg vruchtbaar zijn, waren er eeuwenlang hoveniers en tuinders gevestigd. Wat daar nog van te zien is, ontdek je tijdens deze wandeling.

Ook was er in dit deel van de stad vroeger veel brandgevaarlijke en vervuilende industrie. Die moest op een gegeven moment wijken voor de uitbreiding van de woonwijken van de stad, maar er zijn ook hiervan nog vele sporen terug te vinden! 

Let op: deze wandeling start bij de Zandbrug (Nijntje Pleintje) en eindigt bij de Rode Brug.

Een wandeling rond het nieuwe centrum waarvan het centraal station het middelpunt is. Inclusief een leerzaam kijkje op veelbelovende nieuwbouwprojecten, waaronder het Smakkelaarspark, de 90 meter hoge Galaxy Tower (bijna klaar) en het gebouw Wonderwoods.

Utrecht was in de middeleeuwen een belangrijke stad. In het stratenpatroon van de binnenstad is nog veel van deze tijd terug te vinden.

De gids voert je mee langs verschillende overblijfselen uit die tijd. Als je Utrecht niet kent, is dit een mooie manier om de stad wat beter te leren kennen. Voor Utrechters is het een ideale gelegenheid om meer over de eigen stad te weten te komen.

De wandeling start op het Domplein en eindigt op de Tolsteegbrug. 

Kunsthistoricus en tuinliefhebber Michiel Plomp is gefascineerd door het ‘landschap’ van het oude Utrecht. Hij deed uitgebreid onderzoek naar bijzondere groene locaties in de binnenstad: bekende en minder bekende, soms nog bestaand, soms ook verdwenen. 

Als specialist op het gebied van Nederlandse teken- en schilderkunst keek Plomp naar oude tekeningen en prenten om zijn kennis over het groen in de stad te vergroten. 

Plomp neemt je mee in zijn fascinatie voor oude stadstuinen en andersoortig historisch groen. Hij laat je zien hoe het groen in de stad zich door de eeuwen heen ontwikkelde.  

Wist je dat de eerste stadsparken niet alleen voor recreatie aangelegd werden, maar vooral voor het opkweken van bomen? Veel van het groen in de stad is te herleiden tot kloosters of tot bezit van belangrijke geestelijken. Hoe anders is dat nu? 

De wandeling begint en eindigt bij de ingang van het Centraal Museum

Tip: combineer de stadswandeling met een bezoek aan de  tentoonstelling 'Getekend, de Natuur'.

Deelnemers aan deze wandeling ontvangen een kortingscode voor een bezoek aan de tentoonstelling.

Foto: Stadsbuitensingel door Dirk van der Burg uit collectie Atlas Munnicks van Cleeff

Tijdens deze wandeling krijgt u uitleg over vroegere tuindersbedrijven, later het Defensieterrein en nu een nieuwe wijk in aanbouw. Wat gebeurde er hier in WO II? Waarom is er een Kindercomitéstraat?

De Dichterswijk uit de jaren 20 kent een zeer diverse architectuur.

De Croeselaan overstekend naar de KRUISVAART. Aan het eind van deze wandeling kunnen we met een pontje oversteken. Je moet dan wel zelf aan een touw trekken.

Een andere keuze is de literaire tegels in de Coornhertstraat.

Hofjes en steegjes, grachten en werven

In de Middeleeuwen kende Utrecht meer dan twintig kloosters. Dat verklaart waarom er in de oude binnenstad nog zoveel schilderachtige binnentuinen en hofjes te vinden zijn, vaak verscholen en alleen bereikbaar via nauwe steegjes. Maar wie woonden daar dan oorspronkelijk en wat deden ze zoal?

Burgemeester Sharon Dijksma vindt dat we trots op onze stad moeten zijn. De spijker op de kop! Alleen al omdat Utrecht in de loop der eeuwen tal van bijzondere en belangrijke inwoners heeft gehad. Bisschoppen, kanunniken, een paus, sporthelden, patriotten, kluizenaressen, vrouwelijke mannetjesputters… Op deze wandeling leer je ze kennen.

Let op: deze wandeling start op het Domplein en eindigt bij de Jacobikerk

Woningen en flats in Amsterdamse Stijl, een neo-Romaanse koepelkerk en een oude school gebouwd in de geest van Berlage: welkom in de Schildersbuurt! Begin 1900 was in de snel groeiende stad Utrecht de woningnood - net als nu - nijpend. Onderwijzers, spoorwegbeambten en middenstanders bouwden daarom gezamenlijk en voor eigen risico woonblokken in het oude tuindersgebied tussen de Rembrandtkade en Adriaen van Ostadelaan. De bouwverenigingen Elck Wat Wils, Het Nieuwe Woonhuis, WBV Utrecht en de B.A.N.S. zijn nog altijd actief.

Een buurt met een bijzonder verhaal.

Deze wandeling start op de Stadshouderslaan hoek Willem de Zwijgerstraat en eindigt op Adriaan van Ostadelaan.

Kunsthistoricus en tuinliefhebber Michiel Plomp is gefascineerd door het ‘landschap’ van het oude Utrecht. Hij deed uitgebreid onderzoek naar bijzondere groene locaties in de binnenstad: bekende en minder bekende, soms nog bestaand, soms ook verdwenen. 

Als specialist op het gebied van Nederlandse teken- en schilderkunst keek Plomp naar oude tekeningen en prenten om zijn kennis over het groen in de stad te vergroten. 

Plomp neemt je mee in zijn fascinatie voor oude stadstuinen en andersoortig historisch groen. Hij laat je zien hoe het groen in de stad zich door de eeuwen heen ontwikkelde.  

Wist je dat de eerste stadsparken niet alleen voor recreatie aangelegd werden, maar vooral voor het opkweken van bomen? Veel van het groen in de stad is te herleiden tot kloosters of tot bezit van belangrijke geestelijken. Hoe anders is dat nu? 

De wandeling begint en eindigt bij de ingang van het Centraal Museum

Tip: combineer de stadswandeling met een bezoek aan de  tentoonstelling 'Getekend, de Natuur'.

Deelnemers aan deze wandeling ontvangen een kortingscode voor een bezoek aan de tentoonstelling.

Foto: Stadsbuitensingel door Dirk van der Burg uit collectie Atlas Munnicks van Cleeff